سلامت نیوز : روانپزشکان برای بیماران به ندرت داروهای خواب آور را تجویز می‌کنند زیرا معتقدند مصرف خودسرانه داروهای خواب آور بر سیستم اعصاب و رفتار افراد تاثیر منفی داشته و باعث اختلال در فعالیت های روزانه می شود.خواب و استراحت نیاز انسان است و در صورتی که این نیاز به درستی و به موقع تامین شود، سلامت جسمانی و روانی انسان را به ارمغان می آورد و بر عکس در صورت تامین نشدن این نیاز، فرد به بیماری های جسمانی و روانی مبتلا می شود.

شاید برای همه افراد در طول زندگی شان اتفاق افتاده باشد که کسل، درمانده و خسته باشند در صورتی که فعالیت سختی نیز در روز نداشته اند. پزشکان می گویند شاید یکی از مهم ترین دلایل این مساله نداشتن خواب کافی و یا خوابی سرشار از استرس بوده باشد.

خواب درست و اصولی می‏تواند آنچنان انسان را تقویت روحی و جسمی کند که منجر به بهترین تصمیمات و ایده‏ها شود یا بی خوابی آنچنان انرژی جسمی و روحی را کاهش دهد که ساعت ها خوابیدن نتواند انرژی از دست رفته را جبران کند.روانشناسان معتقدند که در شبانه روز باید بین هفت تا هشت ساعت خواب مفید داشت تا نیاز بدن به خواب کاملا بر طرف شده و انرژی بدن بازیابی شود.آنان معتقدند یک ساعت کمتر یا بیشتر خوابیدن هیچ آسیبی به انسان نمی‏رساند اما رعایت نکردن اندازه استاندارد خواب باعث می‏شود انسان احساس سنگینی و کسلی و سستی کند، همچنین خواب در موقع و وقت خود نتیجه بخش است.

کم خوابی باعث ایجاد ناتوانی نسبی در حل مسائل و رویدادهای نسبتا پیچیده شده و نیز توانایی سیستم ایمنی بدن را تا حد زیادی کاهش می‏دهد، همچنین باعث اختلال در روابط اجتماعی شده و توانایی تعامل مثبت را ضعیف می‏ کند.بسیاری از افراد در صورتی که دچار کم خوابی یا بیخوابی می شوند اقدام به خوددرمانی کرده و داروهای آرامش بخش را به مدت طولانی استفاده می کنند در حالی که این اقدام نه تنها این مشکل را حل نمی کند بلکه بیماری به قوت خود باقی مانده و به تدریج به عوارض استفاده از این داروها دچار می شود.

"شمس الدین کهانی" روانشناس بالینی در گفت و گو با ایرنا می گوید: خواب آلودگی، خواب عمیق و حتی مرگ از عوارض داروهای خواب آور است که در اثر تضعیف مراکز تنظیم حیاتی در مغز در نتیجه مصرف بیش از حد ایجاد می شود.وی می افزاید: افراد نباید خودسرانه داروهای خواب آور را مصرف کنند چرا که این داروها باید با تجویز پزشک مصرف شود.این روانشناس تصریح می کند این دارو از سوی روانشناسان برای غلبه بر اختلالات مربوط به خواب و یا درمان برخی از بیمارهای روانی تجویز می شود.

کهانی می گوید: داروهای خواب آور، داروهایی هستند که با سرکوب سیستم اعصاب مرکزی (CNS) باعث ایجاد آرامش، تمدد اعصاب، کاهش اضطراب و استرس، خواب آلودگی، سرخوشی، کندی تنفس، کاهش حس تعادل، شل شدن عضلات و واکنش های کند و مردد می شود.وی با بیان اینکه مصرف دوز بالای این دسته از داروها می تواند به از دست رفتن هوشیاری و حتی مرگ بیانجامد، می گوید: مصرف بیش از حد این داروها در فرد وابستگی روانی و جسمانی نیز ایجاد می کند.این روانشناس بالینی گفت: عموما داروهای خواب آور برای کاهش استرس و اضطراب، درمان بی خوابی، تسکین و کاهش گرفتگی و تنش عضلات، کاهش علایم محرومیت از الکل و مواد مخدر، درمان حملات وحشت زدگی، افزایش اثر بی حس کننده های موضعی و بیهوشی عمومی، درمان پسیکوز (روان پریشی) و فراموشی پیش گستر قبل از اعمال جراحی تجویز می شود.

کهانی توصیه می کند افرادی که داروهای خواب آور استفاده می کنند باید در مصرف این داروها زیاده روی نکنند زیرا مصرف بیش از حد آن سبب اختلال در خواب و بیداری آنان می شود.کهانی می افزاید: از شایع ترین داروهایی که برای بی خوابی توسط پزشکان تجویز می شود، استفاده از "بنزودیازپین" است که از این بین شایع ترین آن ها لورازپام، کلونازپام، اگزاپام، کلردیازپوکساید، دیازپام و فلورازپام است.وی ادامه می دهد: استفاده از این داروها پس از یک تا دو هفته ممکن است اثر معکوس بر خواب فرد داشته باشد.این روانشناس بالینی اضافه می کند: "زولپیدم" دارویی است که برای بی خوابی استفاده می شود و جز گروه داروهای "بنزودیازپام" نیست و عوارض آن را ندارد.

"امیرحسین میرکریمی" مدیر نظارت بر امور دارو و مواد اعتیاد آور دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران می گوید: تحویل داروهای خواب آور در داروخانه ها ممنوع است.وی اضافه می کند: تحویل داروهای موسوم به او تی سی( مسکن و داروهایی که با توجه به وضعیت بیمار تجویز می شود) بدون نسخه پزشک در داروخانه ها منعی ندارد.میرکریمی اضافه می کند: وزارت بهداشت تاکنون 300 قلم از داروهای یادشده را تایید و به داروخانه ها اعلام کرده و بیماران می توانند با مراجعه به این مکان ها آن را دریافت کنند.وی با بیان اینکه داروهای آنتی بیوتیک، اعتیادآور و خواب آور در داروخانه بدون نسخه پزشک تجویز نمی شود، می گوید: داروخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در طول سال، چهار بار مورد نظارت و ارزیابی قرار گرفته و ارزشیابی می شوند.

میرکریمی اضافه می کند: داروخانه های متخلف براساس کمیسیون ماده 11تعزیرات حکومتی مورد پیگرد قانونی قرار می گیرند.مدیر نظارت بر امور دارو و مواد اعتیاد آور دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می گوید: داروخانه مجاز است به بیمارانی که داروی خاصی را مصرف می کند اما در روز تعطیل و یا روزهای خاص دسترسی به پزشک نداشته باشند به مدت سه روز دارو را به بیمار تحویل دهند.میرکریمی ادامه می دهد: مردم در صورت مشاهده تخلف از سوی داروخانه ها موارد را به واحد فنی و نظارت داروخانه ها با شماره تلفن های 88874509 و 842486106 داخلی 6106 و 6105 اطلاع دهند.